Review van 'De Voedselzandloper, over afvallen en langer jong blijven', door Kris Verburgh

door Margriet Vonk

In 'De Voedselzandloper' legt Kris Verburgh uit wat voeding met je doet. De ondertitel luidt: 'Over afvallen en langer jong blijven'. Kris Verburg legt in zijn boek uit welk verouderingsprocessen in het lichaam stimuleren. Hij biedt gezonde alternatieven waardoor je niet alleen gezonder eet en gezonder ouder wordt maar ook nog eens 'spectaculair kunt afvallen'. De Voedselzandloper is geen dieetboek - het geeft geen dieetadviezen - maar zoals de schrijver het noemt, stelt het een nieuw 'voedingspatroon' voor.

Als hulpmiddel bij dit nieuwe voedingspatroon heeft Kris Verburgh het beeld van de zandloper bedacht. In de bovenste helft van de zandloper heeft hij allerlei voedingswaren getekend, die verouderingsprocessen stimuleren. Die zou je volgens Kris Verburgh zoveel als mogelijk moeten vervangen door producten uit de onderste helft van de zandloper. Bovenin staan bijvoorbeeld macaroni, aardappels en karbonades. En onderin bijvoorbeeld zalm, cashew noten, pure chocolade.

In De Voedselzandloper noemt Verburgh drie basisprincipes:

1. Suikers (koolhydraten) zijn zeer ongezond. Ze zorgen voor versnelde veroudering en verhogen de kans op kanker. Wat je misschien niet beseft, is dat suikers in heel veel voedingsmiddelen zitten. Natuurlijk denk je aan snoep, koekjes, ijs en chocolade. Maar suikers zitten ook in aardappelen, rijst, pasta en brood. Die zet Kris Verburgh dan ook boven in de zandloper, bij de voeding die je zo min mogelijk moet eten.

2. Met proteïnen (eiwitten) moet je uitkijken. Eiwitten stimuleren groei, en groei zorgt voor veroudering. Het kan volgens Verburgh leiden tot Alzheimer, Parkinson, en achteruitgang van bijvoorbeeld gehoor en gezichtsvermogen. Dus eiwitrijke voeding (ook eiwitrijke diëten, zoals Atkins), moet je volgens De Voedselzandloper vermijden. Vandaar dat rood vlees boven in de zandloper staat.

3. Vetten zijn gezonder dan je (misschien) denkt. De eerste twee principes gaan dus over wat je moet vermijden, het derde principe relativeert de angst voor 'vet'. Er zijn volgens Verburgh ongezonde vetten. Ze zitten bijvoorbeeld in rood vlees en melk. Maar er bestaan ook gezonde vetten, de onverzadigde. Die zitten bijvoorbeeld in vette vis, walnoten en lijnzaad. Je lichaam heeft vetten nodig, dus de ongezonde vetten kan je het beste vervangen door de gezonde. Dus eet geen biefstuk, maar wel tonijn, zalm, haring en makreel.

Geen rood vlees, geen rijst, geen brood, geen pasta, geen boter, geen melk - veel mensen zullen zich afvragen wat ze dan nog wel mogen eten. Wat is Voedselzandloper-proof? Kris Verburgh doet z'n best om dit duidelijk te maken. Achterin geeft hij ook wat recepten. Smaken verschillen natuurlijk, maar volgens mij is Kris Verburgh beter als arts dan als kok. Het boek De Voedselzandloper bevat geen recepten waar je echt trek van krijgt. Maar het is een begin natuurlijk. Gelukkig kan je op internet nu heel veel recepten vinden, zoals op www.voedselzandloper-recepten.nl en ook in het boek Lekker lang jong (lees de recensie).

Voor een wetenschappelijk boek leest De Voedselzandloper gemakkelijk. Sommige delen met 'technische uitleg' zullen niet door iedereen met veel plezier gelezen worden. Die kan je trouwens best overslaan. De schrijver geeft om de paar bladzijden een korte samenvatting. Heel handig, ook als je later nog iets wilt opzoeken.

De schrijver onderbouwt zijn stellingen met voorbeelden uit de wetenschappelijke literatuur. Hij zegt dat hij zoveel mogelijk naar gerenommeerde bronnen heeft gekeken, naar onderzoeken die correct zijn uitgevoerd. Wat betreft het wetenschappelijke gehalte van zijn adviezen heeft Kris Verburgh veel kritiek gekregen. Bijvoorbeeld dat hij zich baseert op buitenlandse onderzoeken, die in België (Verburgh is een Belg) niet van toepassing zijn. En het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie (VIGeZ), die de Belgische 'schijf van vijf' promoot (maar daar is het geen schijf, maar een driehoek, net als in Amerika), vindt dat essentiële voedingsmiddelen in het patroon van De Voedselzandloper ontbreken, zoals brood en melk.

Voor gewone mensen is het moeilijk te beoordelen wie er gelijk heeft. Er zijn ook veel artsen die Verburgh wel gelijk geven. Ik denk dat je De Voedselzandloper moet zien als een theorie, niet als een absolute waarheid. Zo brengt Verburgh het ook, eerlijk is eerlijk. Hij brengt het als een zoektocht naar de oorzaken van veroudering. En voor mensen die nadenken bij wat ze eten, biedt de Voedselzandloper veel waardevolle inzichten.